ถังไม้ตีข้าวญี่ปุ่น หรือ Hangiri(飯切り) คืออุปกรณ์ทำซูชิแบบดั้งเดิมที่ขาดไม่ได้ ด้วยคุณสมบัติช่วยดูดซับน้ำส่วนเกินจากการตีผสมข้าวซูชิทำให้ข้าวไม่แห้งเกินไปและไม่แฉะจนเกินไป ทำให้ได้ข้าวที่มีความชุ่มชื้นกำลังพอดี อีกทั้งยังช่วยกระจายอุณหภูมิได้ดี เมื่อเทียบกับวัสดุอื่นๆ เช่นพลาสติกหรือโลหะ ถังไม้ตีข้าวที่ดีจึงเป็นมากกว่าอุปกรณ์ครัวธรรมดาๆ แต่เป็นตัวช่วยส่งเสริมรสชาติและอุณหภูมิในข้าวซูชิให้นุ่มนวลตามแบบฉบับชาวญี่ปุ่น

ไม้ที่นำมาใช้ทำไม้ตีข้าวญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม คือไม้สนซาวาระคุณภาพสูง (Japanese Cypress) ที่โตบนภูเขา นั่นทำให้ไม้ย่อมมีราคาสูง แต่ไม้สนซาวาระขึ้นชื่อเรื่องความแข็งแรงทนทาน และความสวยงาม ไม้สนซาวาระมีคุณสมบัติในการต้านทานเชื้อรา มอด และแมลงเจาะได้ดี (แต่ยังสามารถขึ้นราได้หากมีสิ่งสกปรกหรือความชื้นสะสมเป็นเวลานาน) อีกทั้งยังมีการปริ
แตก หรือเปลี่ยนรูปได้ยากหากดูแลอย่างถูกวิธี ตัวไม้เองมีน้ำมันตามธรรมชาติที่มีคุณสมบัติช่วยรักษาเนื้อไม้ และมีกลิ่นที่ให้ความสดชื่นตามธรรมชาติอีกด้วย เมื่อนำถังไม้สนซาวาระเป็นภาชนะในการผสมข้าวซูชิจะให้กลิ่นอ่อนๆที่ส่งเสริมไปกับข้าวซูชิเป็นอย่างดี ไม่กลบหรือรบกวนกลิ่นของข้าวซูชิ แต่หากบางท่านไม่ชอบให้มีกลิ่นเจือปนในข้าวสามารถผสมน้ำส้มสายชูเจือจางใส่ในถังไม้ทิ้งไว้ 2-3 ชั่วโมง จากนั้นล้างให้สะอาดด้วยน้ำเปล่า แล้วผึ่งลมให้แห้งจะช่วยขจัดกลิ่นจากน้ำมันธรรมชาติออกได้

โดยทั่วไปควรเลือกขนาดถังไม้ตีข้าวโดยดูจากปริมาณข้าวที่ต้องการผสมเมื่อใส่ในถังไม้ตีข้าวจะได้ประมาณครึ่งถัง เพื่อเหลือที่ไว้สำหรับการผสมข้าวได้ถนัด

ขนาดถังไม้ตีข้าว

การตวงแบบญี่ปุ่น

น้ำหนักข้าวก่อนหุง

น้ำหนักข้าวหลังหุง

36 ซม.

7 Go (合)

1 กก.

2.5 กก.

45 ซม.

2 Sho (升)

3 กก.

7 กก.

51 ซม.

2.7 Sho (升)

4 กก.

9.5 กก.

60 ซม.

4 Sho (升)

6 กก.

14 กก.

*1 Go (合) = 150 กรัม / 10 Go (合) = 1 Sho (升)

 
 

วิธีการดูแลรักษา

 

1. เช็ดถังไม้ตีข้าวด้วยผ้าเปียกให้ทั่วก่อนการใช้งานทุกครั้ง เพื่อป้องกันเนื้อไม้ดูดกลิ่นและความชื้นในตัววัตถุดิบเข้าไปเป็นสาเหตุให้ขึ้นราได้ง่ายขึ้น

2. หลังการใช้งานทุกครั้ง ทำความสะอาดด้วยน้ำร้อนหรือน้ำเย็น และผึ่งลมให้แห้งสนิท ไม่ควรใช้เครื่องเป่าแห้ง หรือแช่น้ำทิ้งไว้เป็นเวลานาน เพราะจะทำให้ตัวเนื้อไม้เสียหายหรือเปลี่ยนรูปได้

3. เมื่อตากถังไม้ตีข้าวแห้งสนิทดีแล้ว ห่อถังไม้ต้องกระดาษซึมซับและเก็บในที่อากาศถ่ายเท ห้ามเก็บในที่ชื้น หรือโดนแสงแดดโดยตรง

4. ถังไม้ตีข้าวอาจมีการเปลี่ยนสีเข้มขึ้นตามอายุการใช้งาน หากต้องการขัดทำความสะอาด ให้ใช้น้ำเลม่อนและเกลือในการขัดทำความสะอาด จะช่วยทำความสะอาดและขจัดคราบเชื้อราให้เบาบางลงได้

5. หากไม่ได้ใช้งานถังไม้ตีข้าวเป็นเวลานาน โปรดระวังการหดตัวที่อาจจะเกิดขึ้นได้หากเก็บไว้ในที่แห้งเกินไป การหดตัวจะทำให้เกิดรอยแตกที่เนื้อไม้ หรือสายรัดทองแดงหลุดออก สามารถซ่อมแซมได้โดยการคว่ำถังลงแล้วใช้ค้อนค่อยๆตอกสายรัดทองแดงเข้าในตำแหน่งเดิม จากนั้นในกรณีที่ไม้เกิดการหดตัวให้เติมน้ำลงในถังไม้เพื่อให้เนื้อไม้ขยายตัวดังเดิมและช่วยป้องกันถังไม้รั่วจากรอยแตกร้าว

• ก่อนหน้า
• ต่อไป